• 8 II 1917 - datę tę można uznać za narodziny kosmologii jako pełnoprawnej nauki. Tego dnia na posiedzeniu Akademii Nauk w Berlinie Albert Einstein wygłosił tekst swojego artykułu Kosmolgiczne rozważania na ogólną teorią względności, który wcześniej ukazał się w Sprawozdaniach Pruskiej Akademii Nauk. Praca ta była pierwszą próbą odpowiedzi na pytanie o geometrię Wszechświata. Ponieważ Einstein chciał otrzymać statyczny model kosmologiczny, a równania pola grawitacyjnego takiego rozwiązania nie dawały, więc wprowadził do nich tzw. stałą kosmologiczną gwarantującą statyczność rozwiązań.
  • 1917 - holenderski astronom Wilhelm de Sitter znalażl puste rozwiązanie równań pola grawitacyjnego (ze stałą kosmologiczną), tzn. opisujące Wszechświat nie wypełniony materią. De Sitter sądził, że jego rozwiązanie, podobnie jak rozwiązanie Einsteina, jest statyczne.
  • 1922 - rosyjski matematyk Aleksander Friedman opublikował w niemieckich Zeitschrift für Physik pracę O krzywiźnie przestrzeni, w której łącząc równania pola grawitacyjnego z założeniem o możliwości zmienności krzywizny przestrzeni w czasie otrzymał równania dające rozwiązanie niestatyczne. W tej pracy Friedman rozważał przypadek z dodatnią krzywizną przestrzeni. Medele Einsteina i de Sittera okazały się skrajnymi rozwiązaniami równania Friedmana. Einstein początkowo nie zgadzał się z rezultatami uzyskanymi przez Friedmana, ale później przyznał, że równania pola dopuszczają również rozwiązania zmienne w czasie.
  • 1924 - w Zeitschrift für Physik ukazuje się druga praca Friedmana omawiająca modele kosmologiczne z ujemną krzywizną przestrzeni.
Prace Friedmana oprócz wykazania niestatyczności rozwiązań równań pola grawitacyjnego, dowiodły również, że chcąc rozpatrywać strukturę czasoprzestrzeni jako całości należy przyjmować dodakowe założenia o charakterze topologicznym, ponieważ równania pola dobrze opisują czasoprzestrzeń tylko w niewielkim otoczeniu. Niestety prace Friedmna przez kilka lat od ich ukazania się pozostawały prawie nieznane uczonym zachodnim.

W tym samym roku brytyjski astrofizyk Arthur Stanley Eddington i jego belgijski uczeń Georges Lemaître zauważyli, że model kosmologiczny Einsteina jest niestabilny, tzn. niewielkie zaburzenia wyrącają go ze stanu statycznego, zapoczątkowując kurczenie lub rozszerzanie.

  • 1925 - Lemaître opublikował Notę na temat wszechświata de Sittera, w której udowodnił, że model kosmologiczny de Sittera nie jest statyczny, ale ekspanduje.
  • 1927 - w Rocznikach Naukowego Towarzystwa Brukselskiego uakazała się praca Lemaître'a Wszechświat jednorodny o stałej masie, wyjaśniający prędkość radialną mgławic pozagalaktycznych, w której przedstawił on model kosmologiczny z dodatnią krzywizną przestrzeni, ewoluujący od modelu Einsteina do pustego modelu de Sittera. Lemaître wyprowadził również zależności opisujące efekt Dopplera i zauważył, że ten znany dobrze z akustyki efekt, wyjaśnia obserwowane przesunięcia ku czerwieni w widmach mgławic pozagalaktycznych, jak wówczas nazywano galaktyki.
  • 1929 - ukazuje się praca amerykańskiego astronoma Edwina Hubble'a Zależność pomiedzy odległością a prędkością radialną pobliskich mgławic pozagalaktycznych, w której zebrane obserwacje przesunięć ku czerwieni jednoznacznie dowodzą, że jest to zależność liniowa. Nie znając prac Friedmana ani pracy Lemaître'a z 1927 roku Hubble zauważa, że zależnośc ta może reprezentować tzw. efekt de Sittera (dowiedzony przez Lemaître'a w 1925 roku), czyli po prostu ekspansję Wszechświata.
  • Przełom lat 20-tych i 30-tych - M. P. Robertson i A. G. Walker niezależnie od siebie opracowali geometrię jednorodnych i izotropowych modeli kosmologicznych.
  • 1931-1932 - R. C. Tolman przez uzgodnienie zasad termodynamiki z zasadami OTW stworzył termodynmikę relatywistyczną i zastosował ja w kosmologii.
  • 1931 - odbyła się zorganizowana przez Towarzystwo Brytyjskie dyskusja na temat Ewolucja Wszechświata opublikowana póżniej w dodatku do Nature, w której udział wzięli m.in. James Jeans, Arthur Eddington, Wilhelm de Sitter, Georges Lemaître, E. A. Milne. Dzięki temu hipoteza rozszerzającego się Wszechświata uzyskała całkowitą rację bytu wśród społeczności naukowej.
  • 1933 - E. A. Milne stworzył pierwszą teorię kosmologiczną opozycyjną do kosmologii relatywistycznej opartej na OTW. Milne sądził, że stworzona przez niego teoria okaże się ogólniejsza od teorii względności, jednak już w tym samym roku W. O. Kermack i W. H. Mc Crea wykazali, że kosmologia Milne'a jest granicznym przypadkiem jednego z rozwiązań OTW.

This topic: Main > TWikiUsers > GrzegorzNowak > HistoriaKosmologii
Topic revision: revision 2
 
This site is powered by FoswikiCopyright © CC-BY-SA by the contributing authors. All material on this collaboration platform is copyrighted under CC-BY-SA by the contributing authors unless otherwise noted.
Ideas, requests, problems regarding Foswiki? Send feedback